Windows 11 installeren vanaf een USB-stick is een beetje als het opzetten van een nieuwe speeltuin in je achtertuin. Het is niet super ingewikkeld, maar Windows maakt het soms natuurlijk wel moeilijker dan nodig is. Je kunt een opstartbare USB-stick maken met de Windows 11-media, deze in je pc steken en de stappen volgen. Het concept is simpel, maar soms schuilt de duivel in de details: je kunt opstartproblemen, problemen met beveiligd opstarten of verwarrende schermmeldingen tegenkomen. Kennis van een aantal trucjes voor probleemoplossing kan veel gedoe besparen. Als je het eenmaal goed hebt gedaan, heb je een frisse, schone Windows 11-installatie op je computer, die snel en klaar voor gebruik aanvoelt. Deze handleiding leidt je door het standaardproces en enkele veelvoorkomende problemen die ik ben tegengekomen bij verschillende installaties. Noteer je licentiesleutel, controleer of je systeem compatibel is (bekijk de lijst op de website van Microsoft – ik weet het, ze zijn kieskeurig) en wees bereid om indien nodig de BIOS-instellingen te doorzoeken. En nog een snelle tip: maak een back-up van je bestanden voordat je begint, want hoe dan ook, het verwijdert al je oude bestanden. Laten we dus eens kijken hoe je dit kunt laten werken zonder je haar uit je hoofd te trekken. Dit werkte op mijn nieuwste machine en hopelijk bespaar je er ook wat tijd mee.
Hoe u veelvoorkomende USB-opstartproblemen kunt oplossen en Windows 11 kunt installeren
Methode 1: Zorgen dat uw USB correct is ingesteld als opstartbaar
Als uw computer weigert op te starten vanaf de USB of deze volledig negeert, moet u eerst controleren of uw USB-stick daadwerkelijk opstartbaar is. Soms leidt het aanmaken van de USB met slecht geconfigureerde tools ertoe dat Windows een USB-stick niet herkent als opstartapparaat. Gebruik Microsoft’s Media Creation Tool (download deze [hier](https://www.microsoft.com/software-download/windows11)), omdat deze de USB automatisch correct formatteert. Als u een app van derden zoals Rufus probeert, zorg er dan voor dat deze is ingesteld op het juiste partitieschema: GPT voor UEFI-systemen, MBR als uw BIOS in de legacy-modus staat. Op sommige machines moet u uw BIOS laden en ‘Snel opstarten’ of ‘Beveiligd opstarten’ uitschakelen, en vervolgens ‘Opstartmodus’ instellen op UEFI of Legacy, afhankelijk van uw configuratie. Houd er rekening mee dat op nieuwere hardware Beveiligd opstarten mogelijk tijdelijk moet worden uitgeschakeld via Instellingen > Beveiliging > Beveiligd opstarten. Op sommige pc’s kan dit lastig zijn, dus raadpleeg de handleiding van uw moederbord als u de weg kwijt bent. Verwacht dat het BIOS/UEFI-menu een opstartprioriteitslijst heeft: stel je USB in als eerste opstartapparaat, sla het op en sluit af. Makkelijk genoeg als je het eenmaal onder de knie hebt, maar frustrerend als je het niet onder de knie hebt.
Methode 2: Zorg dat het BIOS uw USB herkent
Sommige pc’s zien de USB-opstartschijf niet direct, vooral desktops met UEFI-firmware. Soms heeft het systeem een snelle duwtje nodig. Start opnieuw op, ga naar Instellingen > Bijwerken en beveiliging > Herstel, kies Geavanceerd opstarten en selecteer Nu opnieuw opstarten. Ga vervolgens naar Problemen oplossen > Geavanceerde opties > UEFI-firmware-instellingen – dit is de manier om de BIOS/UEFI-instellingen te openen. Controleer vervolgens of uw USB-stick onder de opstartopties staat. Zo niet, dan moet u mogelijk uw BIOS terugzetten naar de standaardinstellingen of de USB handmatig toevoegen als opstartoptie – sommige BIOS-versies hebben een functie ‘Opstartoptie toevoegen’.Schakel ook Beveiligd opstarten tijdelijk uit, omdat dit de herkenning van sommige opstartbare USB-sticks kan blokkeren. Probeer na het inschakelen van deze opties opnieuw op te starten. Dit proces kan lastig zijn en soms werkt het niet bij de eerste poging; op sommige machines wordt de USB pas herkend na een BIOS-reset of firmware-update. Verwacht dat het wat uitproberen wordt, want Windows maakt het natuurlijk ingewikkelder dan het lijkt, toch?
Methode 3: Opstartbestanden repareren via de opdrachtregel
Als je vertrouwd bent met opdrachtregelprogramma’s en je systeem de USB als apparaat weergeeft, maar nog steeds weigert op te starten, helpt het soms om de opstartbestanden te repareren. Start op vanaf de USB en druk in het Windows-installatiescherm op Shift + F10 om de opdrachtprompt te openen. Voer vervolgens het volgende uit:
bootrec /fixmbr bootrec /fixboot bootrec /scanos bootrec /rebuildbcd
Deze reeks opdrachten herstelt de Master Boot Record en bouwt de Boot Configuration Data opnieuw op. Soms raakt Windows gewoon in de war met de opstartbestanden, vooral als je onlangs schijven hebt geïnstalleerd of gewist. Start daarna opnieuw op en kijk of het besturingssysteem wordt gedetecteerd of de installatie normaal wordt gestart. Ik weet niet zeker waarom het werkt, maar deze aanpak lost vaak vreemde opstartproblemen op die optreden na het rommelen met partities of updates. Houd er echter rekening mee dat het rommelen met opstartbestanden op sommige systemen andere problemen kan veroorzaken. Doe dit dus alleen als je vertrouwd bent met het oplossen van problemen via de opdrachtregel en een back-up van je gegevens hebt gemaakt.
Methode 4: Controleren op hardware- of compatibiliteitsproblemen
Bij sommige systemen ligt het probleem niet eens bij de USB. Het is hardwaregerelateerd, zoals een incompatibele SSD, RAM of bepaalde randapparatuur. Als je pc erg oud is of aftermarket-onderdelen heeft, werkt hij mogelijk niet goed met de vereisten van Windows 11. Controleer je CPU-model, TPM-versie (Windows 11 vereist TPM 2.0) en de mogelijkheden voor veilig opstarten. Op sommige apparaten worden opstartproblemen opgelost door bepaalde BIOS-functies in of uit te schakelen. Mogelijk moet je ook de firmware van je moederbord bijwerken. Soms brengen fabrikanten firmware-updates uit die USB- of opstartproblemen oplossen. Zorg ervoor dat je de nieuwste BIOS-versie van de website van de fabrikant downloadt. Op sommige systemen is opstarten vanaf een USB-stick betrouwbaarder door een BIOS-update uit te voeren en de standaardinstellingen te herstellen.
Een schone installatie is niet altijd even eenvoudig, maar met een beetje doorzettingsvermogen is het wel te doen. Het opstarten van je USB-stick kan het lastigste zijn; als je dat eenmaal hebt gedaan, doet de Windows-installatie meestal zijn werk. Als het herhaaldelijk mislukt, is het de moeite waard om het exacte model van je pc of moederbord te controleren op de supportforums, want elke installatie is net even anders.