Een hardwarecheck doen op Windows 11 is eigenlijk vergelijkbaar met je auto laten nakijken bij de garage, maar dan zonder de torenhoge rekening. Het is een goede manier om problemen te voorkomen voordat ze echt in de weg gaan zitten—denk aan die rare haperingen, spontaan crashen of dat je merkt dat je pc niet meer zo snel reageert als vroeger. Deze ingebouwde tools helpen je om issues met je RAM, harde schijf en andere onderdelen op te sporen voordat ze grote problemen worden. Omdat Windows het soms net even ingewikkeld maakt, moet je soms een beetje zoeken naar waar die diagnostische tools verstopt zitten. In deze gids leg ik uit hoe je ze eenvoudig zelf kunt gebruiken, zonder dat je hoeft te investeren in extra software. Ik geef ook een paar tips voor als je dieper wilt graven.
Hoe voer je hardwarediagnoses uit op Windows 11
Open het Configuratiescherm
Als je daar net als velen een beetje moeite mee hebt, is dat helemaal normaal. Klik op de zoekbalk op de taakbalk en typ Configuratiescherm. Wanneer het verschijnt, klik je erop. Het is een beetje ouderwets, maar nog steeds de plek voor systeemtools. Soms is het zoeken via de zoekfunctie makkelijker dan het vinden van een snelkoppeling. Wacht tot het nieuwe venster geladen is, en je bent al een heel eind op weg om de diagnoses te starten.
Ga naar Systeem en Beveiliging
In het Configuratiescherm zoek je naar Systeem en Beveiliging. Het wordt misschien een beetje overzichtelijk, maar hier vind je de belangrijke opties voor de beveiliging en onderhoud van je pc. Het is een soort controlecentrum voor je systeemgezondheid. Soms moet je even switchen tussen “Weergave: Grote iconen” of “Kleine iconen” om alles duidelijk te zien. Maak je geen zorgen en klik gewoon door — je komt vanzelf bij de juiste instellingen uit.
Ga naar Beveiliging en Onderhoud
In datzelfde “Systeem en Beveiliging” menu klik je op Beveiliging en Onderhoud. Hier geeft Windows aan of er dingen zijn die aandacht nodig hebben. Scroll een beetje naar beneden tot je het onderdeel Onderhoud ziet. Daar vind je de meeste troubleshooting tools. Soms geeft Windows automatisch een melding dat er problemen zijn; anders kun je op “Onderhoud starten” klikken voor een snelle controle.
Start de troubleshooter
In het onderdeel Onderhoud vind je de link of knop voor Probleemoplossers of Troubleshooting. Dit is echt het geheime wapen, want hiermee kunnen specifieke hardwareproblemen aangepakt worden. Klik op Veelvoorkomende problemen oplossen, en je krijgt een lijst met troubleshooter-opties te zien. Voor hardware gerelateerde zaken kun je bijvoorbeeld opties kiezen voor audio, grafisch of netwerk. Soms moet je op “Alles weergeven” klikken om alle troubleshooters te zien. Ze zijn niet perfect, maar vaak pakken ze de meest voor de hand liggende problemen aan.
Gebruik de Windows Memory Diagnostic Tool
Deze tool wordt vaak onderschat, maar is super handig als je pc zich af en toe raar gedraagt of ineens crasht. Typ Windows Memory Diagnostic in de zoekbalk (ja, hetzelfde als het configuratiescherm), en klik op de gevonden app. Het vraagt of je direct opnieuw wilt opstarten of dat je het tijdens de volgende boot wilt laten uitvoeren. Kies voor “Nu opnieuw opstarten en problemen controleren”, en je pc start opnieuw op om een geheugencontrole uit te voeren. Het klinkt misschien spannend, maar het kan RAM-problemen opsporen die niet meteen zichtbaar zijn. Tijdens de test zie je een blauw scherm of een voortgangsbalk—raak in elk geval niet je toetsenbord of muis aan. Na afloop start Windows vanzelf weer op en krijg je een rapport in je systeemvak of het actiecentrum te zien.
Een leuke tip: op sommige systemen kan de eerste geheugenstest misschien misgaan of kleine foutjes geven. Het is soms de moeite waard om die test nog een keer te draaien. Zo voorkom je dat je valse alarms krijgt of dat kleine problemen over het hoofd worden gezien. Het is niet waterdicht, maar beter dan helemaal níet testen.
Na de test zal Windows aangeven of er problemen met je geheugen of hardware gevonden zijn. Soms lost het zichzelf op door bijvoorbeeld drivers bij te werken; soms moet je zelf iets doen, zoals een RAM-stick vervangen of je harde schijf controleren met tools zoals Winhance.
Tips voor het uitvoeren van hardwarediagnoses op Windows 11
- Voer dit soort checks regelmatig uit—bijvoorbeeld eens in de paar maanden of zodra je systeem zich raar begint te gedragen.
- Houd Windows up-to-date, want veel updates verbeteren ook de diagnostiek en tools.
- Wil je nog grondiger testresultaten? Overweeg dan aanvullende tools zoals CrystalDiskInfo voor je harde schijf of HWMonitor voor temperaturen en voltages.
- Maak voordat je begint altijd een backup van je belangrijke data. Soms kunnen tests crashen of rare dingen veroorzaken, dan is het fijn als je gegevens veilig zijn.
- Kennis van je hardware, zoals het type RAM of modelnummers, helpt je om beter te begrijpen wat de uitslagen betekenen en wat je eventueel moet doen.
Veelgestelde vragen
Waarom zou ik die hardware scans doen?
Ze helpen je om problemen te ontdekken nog voor ze zorgen voor grotere ellende zoals crashes of dataverlies. Het is een soort preventief onderhoud voor je pc intern.
Heb ik echt geen software van derden nodig?
Inderdaad, Windows heeft heel wat ingebouwde tools. Van troubleshooters tot de Memory Diagnostic en systeemrapportages—alles is klaar om te gebruiken zonder extra gedoe.
Hoe vaak moet ik dit doen?
Een paar keer per jaar is prima, vooral als je merkt dat je systeem traag wordt of onverwacht problemen geeft. Bij plotselinge crashes, freezes of foutmeldingen is het zeker verstandig om te checken.
En als de diagnose een probleem constateert, wat dan?
Kijk wat Windows aangeeft. Vaak is het simpel: driver bijwerken, schijf controleren, of RAM opnieuw plaatsen. Als er serieus hardware-advies wordt gegeven, is het verstandig om een specialist te raadplegen of verder te testen.
Zijn er risico’s aan het gebruiken van deze tools?
Over het algemeen niet, maar zoals bij elke systeemactie is een backup verstandig. Diagnostics zelf zijn veilig, maar je weet nooit wat er kan gebeuren, dus wees voorbereid.
Samenvatting
- Open het Configuratiescherm
- Ga naar Systeem en Beveiliging
- Open Beveiliging en Onderhoud
- Start de troubleshooter
- Gebruik de Windows Memory Diagnostic Tool
Meer weten?
Het uitvoeren van hardwarediagnoses op Windows 11 lijkt misschien een beetje omslachtig, maar dat valt echt mee zodra je de stappen door hebt. Het zijn handige tools die je kunnen helpen om problemen vroegtijdig op te sporen, waardoor je later veel frustratie en tijd bespaart. Sommige tests zijn beter dan andere, en af en toe is een simpele herstart genoeg om het probleem te verhelpen. Maar het hebben van die tools paraat, is nooit een slecht idee. Houd je systeem gezond, en wacht niet te lang met tussentijdse checks als je symptomen ziet of merkt dat je pc niet meer soepel draait.