Windows 11 defragmenteren klinkt misschien als een ouderwetse klus, maar eerlijk gezegd is het nog steeds nuttig – vooral als je een HDD gebruikt in plaats van een SSD. Na verloop van tijd fragmenteren je bestanden, wat betekent dat je schijf harder moet werken om alles op te halen. Dit kan de boel vertragen, het openen van apps langer laten duren of zelfs haperingen veroorzaken tijdens multitasking. Het goede nieuws? Windows 11 heeft een ingebouwde tool die het hele proces eenvoudig maakt. Het is niet perfect, soms een beetje traag, en bij sommige installaties lijkt het de eerste keer vast te lopen of niet veel te doen – maar het is het proberen waard als je pc traag aanvoelt.
Als je die trage prestaties zat bent of gewoon alles soepel wilt laten draaien, kan defragmentatie helpen. Het reorganiseert de gegevens op je schijf, waardoor je computer sneller toegang heeft tot bestanden en de algehele responsiviteit verbetert. Houd er wel rekening mee dat dit geen goede optie is als je een SSD hebt. SSD’s hebben geen baat bij defragmentatie – sterker nog, het kan ze zelfs sneller laten slijten door onnodige schrijfcycli. Ken dus eerst je schijftype en ga verder als het een HDD is. Deze handleiding leidt je door de eenvoudige stappen, plus een paar tips om je schijven in de gaten te houden.
Hoe HDD-fragmentatie in Windows 11 te verhelpen
Methode 1: Gebruik van de ingebouwde tool ‘Schijven defragmenteren en optimaliseren’
Dit is de makkelijkste manier, en Windows heeft het al eeuwenlang. Het is in principe de standaardmanier om je schijf op te ruimen zonder te rommelen met apps van derden. Wanneer je schijf vol raakt met verspreide gegevens, heeft dit invloed op de prestaties. Door deze tool te gebruiken, worden die bestandsfragmenten gecomprimeerd en gereorganiseerd, waardoor het ophalen van gegevens weer vlot verloopt. Houd er rekening mee dat dit een paar minuten duurt, vooral als je schijf een tijdje is verwaarloosd. Op sommige machines is het een beetje vreemd: het lijkt in het begin misschien alsof er niets gebeurt of dat het even vastloopt, maar geduld helpt. Voer het gewoon uit en kijk wat er gebeurt.
Zo doe je dat:
- Klik op Start of druk op en Windows + Styp vervolgens Schijven defragmenteren en optimaliseren.
- Open de applicatie vanuit de zoekresultaten.
- Selecteer de schijf die u wilt defragmenteren, meestal is dit C :.
- Klik op Optimaliseren. Op sommige systemen staat mogelijk ‘Eerst analyseren’. Dit is optioneel, maar het geeft wel aan hoe gefragmenteerd het is.
- Wacht tot het proces is voltooid. Afhankelijk van de schijfgrootte en de mate van fragmentatie kan dit enkele seconden tot meer dan een half uur duren. Ontspan je met een kop koffie of doe gewoon even iets anders.
Tip van een professional: vanuit ditzelfde venster kunt u regelmatige defragmentaties plannen door op Instellingen wijzigen te klikken en een wekelijks of maandelijks schema in te stellen. Dit is erg handig als u het niet prettig vindt om dit handmatig te doen.
Methode 2: PowerShell of opdrachtregel voor meer controle
Soms is de grafische gebruikersinterface niet voldoende of voelt het gewoon te traag aan. Als je wat meer een techneut bent of gewoon wilt controleren wat er achter de schermen gebeurt, kan de opdrachtregel uitkomst bieden. PowerShell (of de oude opdrachtprompt) met specifieke opdrachten kan je een directere aanpak bieden. Vooral als je wilt zien hoe gefragmenteerd je schijf werkelijk is of een defragmentatie wilt forceren.
Open PowerShell als beheerder: klik met de rechtermuisknop op het startmenu en kies Windows PowerShell (Admin). Voer vervolgens deze opdracht uit:
Optimize-Volume -DriveLetter C -Analyze -Verbose
Dit analyseert je C:-schijf en toont je het fragmentatieniveau. Zodra je weet dat het nodig is, voer je het volgende uit:
Optimize-Volume -DriveLetter C -Analyze -Verbose
of gewoon:
Optimize-Volume -DriveLetter C -Verbose
om het daadwerkelijke defragmentatieproces te starten. Verwacht dat het u vertelt wat het doet — handig als u het wilt bijhouden zonder een apart venster te openen.
Let op: Soms kan het gebruik van de opdrachtregel wat lastig zijn als Windows koppig is of als je schijf niet reageert zoals verwacht. Maar in de ene configuratie werkte het, in de andere minder goed. Houd er rekening mee dat je niets moet forceren als er fouten optreden. Dit kan wijzen op dieperliggende schijfproblemen.
Tips voor beter schijfonderhoud
- Plan regelmatige verdedigingen : Geautomatiseerde wekelijkse of maandelijkse defragmentaties kunnen de boel soepel houden als je geen zin hebt in handmatige controles. Kan nooit kwaad.
- Ken je schijf : SSD = niet defragmenteren. HDD = wel defragmenteren. Makkelijk zat.
- Voer schijfcontroles uit : Vanaf Deze pc > Klik met de rechtermuisknop op uw schijf > Eigenschappen > Extra > Controleren. U kunt zo nu en dan op fouten scannen. Omdat Windows het u niet gemakkelijk maakt, sluipen er soms fouten in zonder dat u het merkt.
- Houd Windows up-to-date : updates kunnen de manier waarop Windows schijven beheert optimaliseren. Sla deze dus niet over.
Veelgestelde vragen
Wat is het nut van defragmentatie?
Het komt er eigenlijk op neer dat je bestanden reorganiseert zodat ze niet over de hele schijf verspreid liggen, wat de boel kan vertragen. Zie het als het opruimen van een rommelige lade.
Hoe vaak moet ik dit doen?
Voor HDD’s is eens per maand voldoende. Voor SSD’s is dat niet echt nodig. Ze gaan anders met data om en defragmentatie kan ze zelfs sneller laten slijten.
Is dit proces veilig?
Ja. De ingebouwde tools van Windows zijn veilig en verwijderen je bestanden niet. Wees geduldig en onderbreek het proces niet halverwege.
Wordt mijn computer hierdoor direct sneller?
Als je een goede harde schijf hebt en deze gefragmenteerd is, kan het daarna inderdaad vlotter aanvoelen. Maar als het voorheen niet zo erg was, verwacht dan geen wonderen. Toch is het een goede routinematige onderhoudsstap.
Hoe lang gaat het duren?
Hangt ervan af. Hoe groot je schijf is, hoeveel fragmentatie er is en de snelheid van je systeem. Meestal kan een snelle run in 15-30 minuten worden uitgevoerd, maar soms langer.
Samenvatting
- Open Schijven defragmenteren en optimaliseren.
- Selecteer uw schijf.
- Klik op Optimaliseren.
- Wacht tot het klaar is en ga eventueel even iets anders doen.
Afronding
Uiteindelijk is defragmenteren niet iets wat je wekelijks hoeft te doen, maar af en toe defragmenteren kan je Windows 11-machine wel sneller laten aanvoelen. Als het systeem traag aanvoelt of bestanden er eeuwig over doen om te openen, is dit misschien de oplossing. Onthoud: als je een SSD hebt, sla dit dan over en concentreer je op andere onderhoudstaken. Hopelijk helpt het – en als het de kleine dingen zijn die je pc in de gaten houden, is dat al een overwinning.